Een succesje voor natuurorganisaties: de kwabaal is opnieuw ontdekt in Friesland. De vis was daar al decennialang uitgestorven. Op verschillende plekken in Nederland wordt hard gewerkt aan de terugkeer van de oer-Hollandse koudwatervis.
Een bijzondere, mysterieuze vis is het volgens visecoloog Mark Groen van kennisorganisatie RAVON. Eigenlijk is de vis alleen actief in de koude wintermaanden wanneer hij wil voortplanten. Op dat moment maakt hij een kenmerkend, trommelend geluid. "We weten niet precies waarom de kwabaal dat doet. Maar het geluid draagt ontzettend ver en ze doen het alleen in de paaitijd. Maar wat daarna gebeurt, is nog één groot mysterie.
'Het klopt gewoon, dit is kwabaal' Groen kon het eerst bijna niet geloven. "We hebben gecheckt bij meerdere internationale experts. We wilden het zeker weten. Want iets herontdekken wil je niet zomaar doen." Daarnaast kanaliseerden Nederlanders in de jaren 70 en 80 alle beken en rivieren om ervoor te zorgen dat het water niet meer buiten de oevers kon treden. Meanderende beken verdwenen en overtollig water werd weggepompt. Dat is volgens Mark Groen van RAVON funest voor de vis. "De kwabaal heeft overstromingsvlakten nodig om zich voort te planten. Dat missen we nu in Nederland."
Ideale plek De vistrappen in de Groote Beerze werden verwijderd, de beek stroomt langzamer en het water is dieper. Een ideale plek voor de vis, ook in de warme zomer, zegt Scheepens. Voor het onderzoek werden honderden vissen gevangen, waaronder ook een aantal kwabalen. Die kregen een gps-zender. Daaruit bleek volgens Jan Kamman van Sportvisserij Nederland dat de kwabaal gewone vistrappen niet kan passeren. "De kwabaal is een bodemvis en kan niet springen."